27 Ιούν Το Αρχείο Σπύρου Βέργαδου και η Βιβλιοθήκη Σπάρτης
Ο Σπύρος Βέργαδος-Τόκας ,ως γνωστόν, συνδέθηκε με τη Βιβλιοθήκη Σπάρτης, όταν τον Οκτώβριο 2008 δώρισε το Αρχείο του, το οποίο βρίσκεται στο 2ο όροφο σε ένα συμπαθητικά διαμορφωμένο χώρο μέσα σε καλαίσθητα ερμάρια, που επιτρέπουν την έρευνα και τη μελέτη του.
Αποτελείται από ποικίλου είδους τεκμήρια που δίνουν πολύτιμες πληροφορίες για την εκπαίδευση των Ελλήνων στη Γερμανία. Εκτός από το προσωπικό του αρχείο ο Σπύρος Αθαν. Βέργαδος προσέφερε στη Βιβλιοθήκη και σημαντικό χρηματικό ποσό για την ενίσχυση του έργου της. Το αρχείο είναι χρήσιμο για όσους θέλουν να μελετήσουν την εκπαίδευση των ελληνοπαίδων στη Γερμανία από το 1960 μέχρι το 1990.
Η παρουσία του Αρχείου Νικηφόρου Βρεττάκου στη Βιβλιοθήκη Σπάρτης είναι φυσικό να τραβάει τα φώτα της δημοσιότητας και να αδικεί την προβολή του αρχείου του Σπύρου .Βέργαδου. Δεν είναι όμως υπερβολή να πούμε ότι η σημασία του είναι σημαντική γιατί φωτίζει την εκπαιδευτική πολιτική της ελληνικής πολιτείας στη Γερμανία μετά την εγκατάσταση των Ελλήνων μεταναστών από τις αρχές της δεκαετίας του 1950. Η συμβολή του Σπύρου Βέργαδου στον τομέα αυτό υπήρξε καθοριστική. Συνέβαλε αποφασιστικά στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών των Ελλήνων μεταναστών και την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας μέσα σε ένα περιβάλλον δυσμενές πολλές φορές για τα παιδιά και τους γονείς τους.
Υπηρέτησε με αποφασιστικότητα και σθένος την εθνική υπόθεση σε όλους τους εθνικούς και κοινωνικούς αγώνες από τη θέση αυτή, όπως φαίνεται από το σύντομο βιογραφικό του που θα ακολουθήσει.
Ο Σπύρος Βέργαδος-Τόκας υπήρξε παράλληλα πραγματικός λειτουργός στο χώρο της εκπαίδευσης και χαρισματικός δάσκαλος.
Οι μαθητές του με συγκίνησης τον θυμούνται και τον , τον αναζητούν στην Ελλάδα και τη Γερμανία, όπου ζει μόνιμα. Οι συχνές επισκέψεις στο Αρχείο του, αλλά και οι αφιερώσεις ποιημάτων από μαθητές του το αποδεικνύουν και δείχνουν την άρρηκτη σχέση δασκάλου ?μαθητών που έχει δημιουργηθεί.
Ο Σπύρος Αθαν. Βέργαδος-Τόκας Μ.Α., γεννήθηκε στις 9 Μαρτίου 1934 στην Αγόριανη Λακωνίας. Είναι το πέμπτο από τα έξι παιδιά του Αθανασίου Βέργαδου και της Χριστούλας Γεωργακούλια. Τέλειωσε τις εγκύκλιες και γυμνασιακές σπουδές του στην Αγόριανη, στη Σπάρτη και στην Αθήνα. Σπούδασε και εργάστηκε ως εκπαιδευτικός, στην Αθήνα και στη Γερμανία.
Από το Φεβρουάριο του 1964 μέχρι σήμερα ζει στο Russelscheim της Έσσης στη Δυτική Γερμανία όπου εργάστηκε και προσέφερε τις πολύπλευρες υπηρεσίες του στην Ελληνική Παροικία.
Αναλυτικότερα οι σπουδές, η υπηρεσιακή του δραστηριότητα και γενικότερα η κοινωνική του προσφορά έχουν ως εξής:
Ι. Σπουδές
— Κατά τη διετία 1953-1955 φοίτησε στη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία των Αθηνών απ’ όπου έλαβε το πτυχίο διδασκάλου.
— Το 1963 εγγράφεται στην Πάντειο Ανωτάτη Σχολή Αθηνών την οποία δεν ολοκλήρωσε, γιατί εν τω μεταξύ αναχώρησε για την Δυτική Γερμανία.
— Στη Γερμανία συνέχισε τις σπουδές του (1972-1977) στο Gutenberg Universitat Mainz και έλαβε το πτυχίο του MAGISTER ARTIUM (M.A.).
— Καθ’ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας στη Δυτική Γερμανία παρακολούθησε πολλά επιμορφωτικά σεμινάρια.
ΙΙ. Στρατιωτικές Υποχρεώσεις
Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία τη διετία 1956-1957 σε διάφορες στρατιωτικές μονάδες εντός της Ελλάδος, αλλά και στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ στη Σμύρνη της Μικράς Ασίας.
ΙΙΙ. Υπηρεσία ως εκπαιδευτικός
— Υπηρέτησε στο Δημοτικό Σχολείο Παλαιού Ψυχικού Αθηνών από το Νοέμβριο του 1957 μέχρι τον Ιούλιο του 1958.
— Εργάστηκε στην Αθήνα σε διάφορα ιδιωτικά φροντιστήρια από το 1958 μέχρι το 1960 και στη Σχολή Γεωργίου Κουμεντάκου από το 1960 μέχρι το 1963.
— Από τις 14 Απριλίου 1964 μέχρι το Μάιο του 1992 εργάστηκε ως δάσκαλος στη Γερμανία μετά από σύμβαση του κρατιδίου της Έσσης με το Υπουργείο Εθν. Παιδείας και Θρησκευμάτων. Τα δύο πρώτα χρόνια και μέχρι τον Αύγουστο 1966 είχε συμβόλαιο έξι (6) ωρών, ενώ στην πραγματικότητα δίδασκε χωρίς αμοιβή ακόμη και 24 ώρες. Παράλληλα για να εξοικονομήσει τα προς το ζην εργαζόταν ως νυκτερινός εργάτης στο εργοστάσιο της OPEL στο Russelsheim.
— Το 1965 διορίστηκε για πρώτη φορά ως δάσκαλος και τοποθετήθηκε στο Μονοθέσιο Δημοτικό Σχολείο Ελαιοχωρίου της Περιφέρειας Λακωνικής απ’ όπου αποσπάστηκε στο Ελληνικό Σχολείο του Russelsheim στη Δυτική Γερμανία τα σχολικά έτη 1966-1967 και 1967-1968.
— Το 1968 δεν ανανεώθηκε η απόσπασή του από το στρατιωτικό καθεστώς και τελικά μετά από μακροχρόνιες διοικητικές διαμάχες απελύθη οριστικά από την υπηρεσία το 1981.
— Το 1990 διορίστηκε για δεύτερη φορά ως δάσκαλος, και τοποθετήθηκε στο Νομό Λακωνίας. Ταυτόχρονα αποσπάστηκε σε ελληνικό σχολείο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.
— Από το 1964 μέχρι το 1974 δίδασκε και στο Κατηχητικό Σχολείο που είχε ιδρύσει παράλληλα με το Δημοτικό Σχολείο.
— Το Φεβρουάριο του 1991 υπέβαλε την παραίτησή του από το Υπουργείο Εθν. Παιδείας και Θρησκευμάτων.
— Το 1992 συνταξιοδοτήθηκε.
IV. Ίδρυση Ελληνικών Σχολείων
— Στις 14 Απριλίου 1964 ίδρυσε το πρώτο Ελληνικό Σχολείο που στεγάστηκε στο Parkschule της πόλης Russelsheim στο κρατίδιο της Έσσης Δυτικής Γερμανίας.
— Το 1965 ίδρυσε Ελληνικό Σχολείο στην πόλη Kelsterbach της Έσσης.
— Το 1967 ίδρυσε Σχολείο στο Sandbach/ODW όπου ελλείψει διδασκάλου δίδαξε σε πρωινό πρόγραμμα με τη σύμφωνη γνώμη του Γερμανικού Υπουργείου Παιδείας μέχρι τη λήξη του σχολικού έτους 1967-1968.
— Το 1967 ίδρυσε Σχολείο στο Hattersheim – Eddersheim στο κρατίδιο της Έσσης.
— Το 1968 ίδρυσε Ελληνικό Σχολείο στο Momlingen της Βαυαρίας.
— Το 1968 προετοίμασε την ίδρυση Ελληνο-Γερμανικού Γυμνασίου, η οποία όμως, ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή εξαιτίας υπαλλήλου του Ελληνικού Προξενείου, ο οποίος αξίωνε από αυτόν να αναλάβει δεσμεύσεις που αντέβαιναν στην ελληνική καταγωγή του και στα καθήκοντά του ως δημοσίου υπαλλήλου και λειτουργού (19/02/1968).
V. Σύλλογοι – Σωματεία
Υπήρξε δραστήριο μέλος του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Γερμανίας (GEW) από το 1965 μέχρι το 1992.
Μέλος της SPD (Sozialdemokratische Partei Deutschland) από το 1969 μέχρι και σήμερα.
VI. Τιμητικές Διακρίσεις
— Aναγνώριση της συμμετοχής του στον αντιδικτατορικό αγώνα στη Γερμανία 1967-1974 με την απονομή Τιμητικού Διπλώματος και Αναμνηστικού Μεταλλείου
— Απονομή Σταυρού Εξαιρέτων πράξεων από την Ενορία Hagen-Ludenscheid).
— Επιστολή από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπο Μακάριο (1975).
Ο Σπύρος Α. Βέργαδος Τόκας επισκέπτεται κάθε χρόνο την πατρίδα και δεν παραλείπει να δηλώσει την πολλαπλή παρουσία του στη Βιβλιοθήκη Σπάρτης, η οποία έχει ευεργετηθεί πολλαπλώς από την παρουσία του Αρχείου του και το συνεχές και αδιάκοπο ενδιαφέρον του γι΄ αυτήν Πολλές από τις δράσεις της Βιβλιοθήκης δεν θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν χωρίς τη συμβολή και τις συμβουλές του Σπύρου Βέργαδου.
Ο Σπύρος Αθανασίου Βέργαδος- Τόκας με την εν γένει δράση του και την προσφορά του, η οποία δεν περιορίζεται μόνο στη Βιβλιοθήκη αλλά και σε άλλους συλλογικούς φορείς του τόπου μας (η σεμνότητα και η ταπεινότητα που τον διακρίνει δεν επιτρέπει τη δημοσιοποίηση των πολλαπλών δραστηριοτήτων του) έμπρακτα αποδεικνύει ότι το πνεύμα της προσφοράς εξακολουθεί να ανθεί στις ευγενικές καρδιές ανθρώπων που διακρίθηκαν και τίμησαν την ελληνική καταγωγή τους στην ξένη γη, όπου αναζήτησαν την τύχη τους εγκαταλείποντας από την ανάγκη και κάτω από δύσκολες συνθήκες την πατρώα γη.
Για την υπογραφή
Κωνσταντίνος Θ. Τζανετάκος